«Δεν έχω αποτύχει, απλώς έχω βρει 10.000 τρόπους που δεν δουλεύουν». Θα μπορούσες ίσως να πεις ότι η φράση έχει βγει από μία κωμική ταινία ή, ίσως, από κάποιον stand-up κωμικό, από τους πολλούς ταλαντούχους που έχουν βγει τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα ή το εξωτερικό.
Αλλά τι θα έλεγες αν σου πούμε ότι εκείνος που την είπε ήταν ο Τόμας Έντισον, ο άνθρωπος που έγινε γνωστός για αναρίθμητες εφευρέσεις, αλλά και για τη μεγάλη κόντρα του με τον Νίκολας Τέσλα;
Κάποιες φορές θεωρούμε ότι η αποτυχία είναι το τέλος μίας διαδρομής. Ίσως έτσι έχουμε συνηθίσει, γιατί αυτό μας λένε οι άνθρωποι γύρω μας.
Βεβαίως, όταν ξεκινήσαμε να μάθουμε ποδήλατο, πέσαμε κάποιες φορές. Δηλαδή αποτύχαμε να κρατήσουμε το ποδήλατο όρθιο και εμείς να μείνουμε επάνω του. Όμως ξαναπροσπαθήσαμε και πέσαμε πολλές φορές, μέχρι, τελικά, να βρούμε τον τρόπο να ισορροπήσουμε και... να ξεχάσουμε πώς είναι το περπάτημα.
Η παροιμία «κάθε αρχή και δύσκολη» περιγράφει με απόλυτη ακρίβεια πόσο μεγάλη πρόκληση είναι να ξεκινήσεις κάτι καινούργιο. Μαζί, βεβαίως, κρύβει και τον κίνδυνο της αποτυχίας. Αφού είναι δύσκολο, είναι πολύ πιθανό να μην τα καταφέρουμε με την πρώτη.
Όμως, σε κάθε εφεύρεση που μας ζαλίζει το μυαλό, σε κάθε τεχνολογικό προϊόν που μας μαγεύει, βρίσκονται από πίσω δεκάδες, εκατοντάδες ή ακόμα και χιλιάδες αποτυχημένες προσπάθειες.
Πριν από πολλά χρόνια, το 2003 για την ακρίβεια, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος (ESA για τους φίλους) είχε καταφέρει να θέσει σε τροχιά γύρω από τον Άρη το διαστημόπλοιο Mars Express. Το σκάφος έστειλε ένα όχημα για προσεδάφιση στον πλανήτη, όμως η απόπειρα ήταν αποτυχημένη. Σίγουρα αυτό στενοχώρησε τους μηχανικούς και τους επιστήμονες που συμμετείχαν στη σχεδίαση της προσπάθειας, όμως αυτή η αποτυχία τους έδωσε πολύτιμες πληροφορίες για τις επόμενες, πολύ πιο επιτυχημένες αποστολές στο Διάστημα. Όσο για το ίδιο το Mars Express, βρίσκεται ακόμα σε τροχιά γύρω από τον Άρη και μας έχει στείλει μοναδικές πληροφορίες για τον «Κόκκινο Πλανήτη» και, βέβαια, πάρα πολλές φωτογραφίες.
Για να γυρίσουμε στον Έντισον, μία από τις πιο διάσημες εφευρέσεις του ήταν ο φωνογράφος, ο πρόγονος των συσκευών όπως τα πικάπ και, πιο κοντά στις μέρες μας, των CD, των DVD και των αρχείων μουσικής που ακούς στο smartphone σου ή σε κάποια άλλη συσκευή. Ο Έντισον ξεκίνησε να πειραματίζεται με διάφορες λύσεις ηχογράφησης από τη δεκαετία του 1870, όμως μετά από πολλά λάθη και δοκιμές, που ενώ ήταν πολλά υποσχόμενες στην αρχή αποδείχθηκαν, εν τέλει προβληματικές, κατέληξε σε μία λειτουργική συσκευή το 1888! Για αυτό, κάθε φορά που κάνεις κάτι και δεν σου βγαίνει, μην το βάζεις κάτω, η αποτυχία θα σε βοηθήσει να βρεις τον δρόμο για την επιτυχία. Αφού έκανε 10.000 φορές λάθος ο Έντισον, γιατί να μην κάνεις και εσύ μερικές;